اسکولیوز خفیف: علائم، تشخیص و درمان

اسکولیوز یک ناهنجاری در انحنای ستون فقرات است که به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌شود.اسکولیوز خفیف رایج‌ترین نوع این بیماری بوده و حدود 2 تا 3 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مشکل اغلب در دختران جوان، پیش از شروع قاعدگی، مشاهده می‌شود اما در پسران و بزرگسالان نیز ممکن است رخ دهد.

اسکولیوز خفیف چیست؟

اسکولیوز خفیف به انحنای غیرطبیعی ستون فقرات به شکل «S» یا «C» اشاره دارد که زاویه آن بین 10 تا 25 درجه است. در مواردی که انحنا کمتر از 20 درجه باشد، احتمال پیشرفت کم است (حدود 20٪). اسکولیوز معمولاً زمانی که انحنای ستون فقرات از 30 درجه بیشتر شود، احتمال پیشرفت بیشتری دارد و ریسک پیشرفت آن افزایش می‌یابد.

اسکولیوز خفیف چند درجه است؟

اسکولیوز خفیف معمولاً به حالتی گفته می‌شود که زاویه کاب (Cobb Angle) بین 10 تا 25 درجه باشد.

• 10-25 درجه: اسکولیوز خفیف
• 25-40 درجه: اسکولیوز متوسط
• بیش از 40 درجه: اسکولیوز شدید

اگر انحنا کمتر از 20 درجه باشد، معمولاً احتمال پیشرفت آن کم است. اما اگر از 20-25 درجه فراتر رود، احتمال افزایش انحنا در برخی بیماران وجود دارد، مخصوصاً در دوران رشد.

علائم اسکولیوز خفیف

علائم این نوع اسکولیوز معمولاً نامحسوس هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• نامتقارن بودن شانه‌ها، دنده‌ها یا باسن
• تفاوت در طول پاها
• تغییر در تعادل و هماهنگی
• وضعیت نامناسب بدن و جلو آمدگی سر
• لباس‌هایی که روی بدن به‌درستی قرار نمی‌گیرند

آیا اسکولیوز خفیف دردناک است؟

درد ناشی از این نوع انحراف ستون فقرات به سن بیمار بستگی دارد:

• کودکان و نوجوانان: به دلیل رشد سریع، معمولاً دردی احساس نمی‌کنند، اما برخی ممکن است سردرد، دردهای عضلانی یا ناراحتی در نواحی پشت، گردن و باسن را تجربه کنند.
• بزرگسالان: به دلیل پیشرفت بیماری و فشردگی ستون فقرات، معمولاً دچار درد مزمن می‌شوند که با گذر زمان افزایش می‌یابد. علائمی مانند بی‌حسی، گزگز و درد عضلانی نیز ممکن است ظاهر شوند.

تشخیص اسکولیوز خفیف

عکس اسکولیوز خفیف (هوش مصنوعی)

تشخیص این بیماری در مراحل اولیه دشوار است. پزشکان برای بررسی شدت انحنا از تست‌های زیر استفاده می‌کنند:

• تست خم شدن به جلو (آدامز) برای ارزیابی نامتقارنی بدن
• تصویربرداری با اشعه ایکس جهت اندازه‌گیری زاویه کاب، که میزان انحنا را مشخص می‌کند.

روش‌های درمان

درمان معمولاً غیرتهاجمی بوده و شامل موارد زیر است:

1. ورزش و فیزیوتراپی: کمک به تقویت عضلات پشتیبان ستون فقرات
2. مشاهده پزشکی و پیگیری منظم: برای کنترل پیشرفت بیماری
3. استفاده از بریس (مهاربند): برای نوجوانان با انحنای بیش از 20-25 درجه، به‌منظور جلوگیری از بدتر شدن وضعیت از بریس های اصلاحی مانند میلواکی میشود استفاده کرد
4. یوگا و حرکات کششی: برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد
5. جراحی (در موارد شدید): در صورت پیشرفت بیماری به 40 درجه یا بیشتر، ممکن است جراحی فیوژن ستون فقرات توصیه شود.

روشهای درمان اسکولیوز خفیف در کودکان

درمان اسکولیوز خفیف معمولاً غیرجراحی است و شامل موارد زیر میشود:

1️⃣ فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی

تمرینات ویژه مانند روش شروت (Schroth Method) به تقویت عضلات و اصلاح انحراف کمک میکنند.

2️⃣ بریس درمانی (ارتز)

در مواردی که انحراف بین ۲۰ تا ۴۰ درجه باشد، استفاده از بریسهای مخصوص مانند بریس میلواکی یا بوستون توصیه میشود.

3️⃣ ورزشهای مناسب

• شنا (تقویت عضلات پشت و بهبود وضعیت بدن)

• یوگا و پیلاتس (افزایش انعطافپذیری و تعادل)

• تمرینات کششی و قدرتی

4️⃣ پایش منظم (مانیتورینگ)

کودکان با اسکولیوز خفیف باید هر ۶ تا ۱۲ ماه تحت معاینه و عکسبرداری قرار گیرند تا از عدم پیشرفت انحراف اطمینان حاصل شود.

5️⃣ اصلاح سبک زندگی

• حمل کولهپشتی سبک و دو بنده

• نشستن صحیح روی صندلی

• اجتناب از فعالیتهای نامتقارن مانند حمل کیف روی یک شانه

درمان اسکولیوز خفیف در بزرگسالان

درمان اسکولیوز خفیف در بزرگسالان معمولاً روی مدیریت علائم و جلوگیری از پیشرفت تمرکز دارد. روش‌های درمانی شامل:

1. فیزیوتراپی و ورزش‌های تخصصی:

   • تمرینات تقویت‌کننده عضلات پشت و شکم (مانند روش اشروت و مک‌کنزی)
   • حرکات کششی برای افزایش انعطاف‌پذیری

2. کنترل درد:

   • داروهای ضدالتهاب و شل‌کننده عضلات
   • طب سوزنی یا ماساژ درمانی

3. بریس (کمربند طبی):

   • معمولاً در بزرگسالان استفاده نمی‌شود مگر در موارد خاصی که درد و بی‌ثباتی وجود دارد.

4. اصلاح سبک زندگی:

   • حفظ وزن مناسب، نشستن و ایستادن صحیح
   • استفاده از تشک و صندلی‌های ارگونومیک

5. درمان‌های پیشرفته:

   • تزریق استروئید در موارد درد شدید ناشی از فشردگی اعصاب
   • جراحی فقط در موارد نادر، زمانی که زاویه انحنا زیاد شده و موجب درد و محدودیت حرکتی شدید می‌شود.

برای بزرگسالان، هدف اصلی درمان کاهش درد و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت است، نه اصلاح کامل انحنا. اگر نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، بفرمایید.

سوالات رایج

عکس اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) خفیف

اسکولیوز خفیف چند درجه است؟

اسکولیوز خفیف معمولاً به حالتی گفته می‌شود که زاویه کاب (Cobb Angle) بین 10 تا 25 درجه باشد.

آیا بیماری اسکولیوز خطرناک است؟

اسکولیوز (انحراف جانبی ستون فقرات) می‌تواند در موارد شدید خطرناک باشد، اما در بسیاری از موارد خفیف تا متوسط، اگر به موقع تشخیص و مدیریت شود، قابل کنترل است. خطرناک بودن اسکولیوز به عوامل زیر بستگی دارد:

1. درجه انحنای ستون فقرات:
– انحنای خفیف (کمتر از ۲۰ درجه) معمولاً خطرناک نیست و ممکن است فقط نیاز به نظارت داشته باشد.
– انحنای متوسط (بین ۲۰ تا ۴۰ درجه) ممکن است نیاز به بریس یا فیزیوتراپی داشته باشد.
– انحنای شدید (بیش از ۴۰ درجه) می‌تواند بر عملکرد ریه‌ها، قلب و سایر اندام‌ها تأثیر بگذارد و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

2. سن و رشد فرد:
– در کودکان و نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند، اسکولیوز ممکن است پیشرفت کند و نیاز به درمان فوری داشته باشد.
– در بزرگسالان، اسکولیوز معمولاً پیشرفت کمتری دارد، اما می‌تواند باعث درد و ناراحتی شود.

3. عوارض احتمالی:
– در موارد شدید، اسکولیوز می‌تواند باعث کاهش ظرفیت ریه، مشکلات قلبی، درد مزمن و اختلال در حرکت شود.
– همچنین ممکن است بر وضعیت روانی فرد تأثیر بگذارد، به ویژه اگر انحنای ستون فقرات قابل توجه باشد.

4. علت اسکولیوز:
– اسکولیوز ایدیوپاتیک (با علت ناشناخته) شایع‌ترین نوع است و معمولاً پیش‌آگهی بهتری دارد.
– اسکولیوز ثانویه به دلیل بیماری‌های عصبی-عضلانی (مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی) ممکن است پیچیده‌تر باشد.

نتیجه‌گیری:
اسکولیوز در موارد خفیف معمولاً خطرناک نیست، اما در موارد شدید یا پیشرونده می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب (مانند بریس، فیزیوتراپی یا جراحی) می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد. اگر شما یا فردی در خانواده‌تان به اسکولیوز مبتلا هستید، بهتر است با یک پزشک متخصص ارتوپدی یا ستون فقرات مشورت کنید.

عوارض عمل اسکولیوز چیست؟

عمل جراحی اسکولیوز (فیوژن ستون فقرات) برای اصلاح انحنای ستون فقرات انجام می‌شود، اما مانند هر جراحی، عوارضی دارد. عوارض شایع شامل درد، عفونت و خونریزی است. عوارض جدی‌تر اما نادر عبارتند از آسیب عصبی، جابجایی ایمپلنت‌ها و مشکلات تنفسی. در بلندمدت، ممکن است درد مزمن یا ساییدگی مهره‌های مجاور رخ دهد. با این حال، در بیشتر موارد، مزایای جراحی (مانند بهبود وضعیت ستون فقرات) از خطرات آن بیشتر است. انتخاب جراح ماهر و پیروی از دستورات پزشک برای کاهش عوارض مهم است.

نتیجه‌گیری

اگر شما یا عزیزانتان با علائم اسکولیوز خفیف مواجه هستید، تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. برای مشاوره و تعیین وقت، با موسسه ارتوپدی فنی توان طب تماس بگیرید: 56140745 – 56111339 (021)

همچنین میتوانید از واتساپ باما در ارتباط باشید: 09102300785